Qaynonamga Qiz Bo‘lolmadim

Yoz fasli bo‘lishiga qaramay, negadir havoning avzoyi aynigan. Birdan shamol turib, daraxt shoxlarini u yoqdan bu yoqqa vajohat bilan silkita boshladi. Shu payt “qars” etgan ovozdan cho‘chib tushdim. Naq yuragim yorilay dedi. O‘zi shundoq ham vahima chulg‘agan qalbimni qandaydir notanish qo‘rquv egallab oldi. Ingroq ovozda nafas olishingizga tikilib o‘tirib, uzoq o‘yga cho‘mdim. Bo‘lib o‘tgan bu voqealar haqida hali hech kimga gapirib bermaganman. To‘g‘rirog‘i, qilayotgan ishimning xato ekanini endi anglab yetyapman. Sizning oldingizdagi gunohlarimni qanday yuvar ekanman, degan savol ich-etimni kemirayapti. Buning iloji bormikin o‘zi, hayronman. Endigina kelin bo‘lib tushgan damlarim hanuzgacha yodimda. Orzu-havas bilan o‘g‘il uylantirib, kelin tushirganingizdan quvonchingiz ichingizga sig‘mas edi. Yelib-yugurib hovlida ish qilib yurgan kezlarim, qo‘ni-qo‘shnilarni yig‘ib kelib men bilan maqtanmoqchi bo‘lardingiz. Garchi buni bildirmaslikka urinsangiz-da, barini shundoqqina sezib turardim. Dasturxonga ovqat olib kelganimda esa hali tatib ulgurmay, maqtovni keltirishni boshlardingiz. — Masturaxon qo‘lingiz dard ko‘rmasin, ovqatingiz biram shirin chiqibdiki, — degan so‘zlaringiz men uchun oddiy holga aylanib qolgandi. Bora-bora xonadonning erka keliniga aylanib oldim. Oilada o‘z o‘rnim va mavqeim bor edi. Hamma ishlarni o‘zim qilganim bois, sizning ba’zan kelib “unday-qiling, bunday qiling”, deb aql o‘rgatishlaringiz malol kela boshladi. Bir kuni qaynotam va o‘g‘lingizni ishga kuzatgach, oshxonaga kirib, idishlarni yuvayotgan edim. Holsizgina oldimga kelib, eshikka suyangancha: — Bolam mana shu kirlarimni yuvib bersangiz-chi, o‘zimni sal tobim bo‘lmay turibdi-da, — deb menga iltijonamo tikilib turganingiz hali ham ko‘z o‘ngimdan ketmaydi. Men-chi, men nima qildim. Shaytonning izmiga kirib: — Voy-bo‘, shuncha ishim turibdi-ku, tashlab qo‘ying, yuvarman —deb zarda bilan javob qildim. Juda g‘o‘r bo‘lgan ekanman o‘sha paytlarda. Inson qadr-qimmati nima ekanini endi tushuna boshlayapman. Shu-shu siz ham menga ortiqcha ish buyurmay qo‘ydingiz. Lekin men o‘zgara boshlagandim. Sekin-asta tobingiz bo‘lmay, to‘shakka mixlanib qoldingiz. Eh, o‘shanda ichim torlik qilguncha, xizmatingizni qilib duo olsam bo‘lmasmidi-ya. Ikkimiz yolg‘iz qolgan vaqtlarimiz, sizni jerkib-jerkib gapiradigan odat chiqardim. Bir kuni tushlikka mastava qildim. O‘zim oshxonada o‘tirib ichib olgach, kosada sizga ham olib kirdim. — Oyi, turing ovqat olib keldim, iching.— Avval “oyijon” deb sayragan tillarim, endi “oyi”ni bazo‘r tilga olardi. Jon bolam, bir piyolagina ko‘k choy damlab kelsangiz bo‘larkan-da, ona-bola o‘tirib ovqatlanardik. Bu damlarimiz ham g‘animat. E, men ovqatlanib bo‘ldim. O‘zi suyuq ovqat bo‘lsa, choyning nimaga keragi bor, — deb g‘o‘ldiragancha chiqib ketdim. Uyga biror kim kelib qolgan vaqtlarda esa o‘zimni mehribon qilib ko‘rsatishga urinardim. Bu gaplarning o‘g‘lingiz yoki qaynotamning qulog‘iga yetib borishidan cho‘chirdim ham. Endi esa mana o‘sha hunarlarim uchun afsus-nadomatlar chekib o‘tiribman. Lekin kech, juda kech. Vaqt o‘tib farzandli ham bo‘ldim. Unga bor mehru-e’tiborimni berib ulg‘aytira boshladim. Lekin u sizni mendan ko‘ra ko‘proq yaxshi ko‘rardi. Uni erkalab qo‘llariga tutqizgan narsalaringizni shart yulib olardim-da, uni chinqiratgancha, olib qo‘yardim. Sizga zarda qilish uchun o‘g‘limni kaltaklardim. O‘shanda ko‘nglingizni qattiq og‘ritgan bo‘lsam kerak-a? Ahvolingiz kundan-kunga og‘irlashib borayotganini ko‘rib qaynotam kichik o‘g‘lingizni uylantirishga qaror qildi. O‘g‘lining to‘yini ko‘rib qolsin dedimi? Kelinni qidirib ovora ham bo‘lmadik. O‘zining uchrashib yuradigan qizi bor ekan. Orqavarotdan surishtirsak, institutning oxirgi bosqichida o‘qir ekan. Ha, rosa o‘ynatadigan kelin ekan-da, deb ko‘nglimdan o‘tkazdim. Lekin xato o‘ylagan ekanman, hammasi aksincha bo‘lib chiqdi. Ko‘nglimdagilarni unga bildirmaslikka urinsam-da, ich-ichimdan unga qoyil qolardim. Kelin bo‘lib tushganining ertasigayoq, hovlidagi yumushlarga kirishib ketdi. Atrofingizda erta-yu, kech parvona edi. Hali ovqat olib kirgan, hali allambalo pishiriqlar pishiradi. Choyni aytmasa ham bo‘ladi. Soatiga yangilab turardi. Bir qarasa sizni yuvib-taragan, ust-boshingizni almashtirgan. Uni uzundan-uzun duo qilardingiz. Shu duolaringiz tufaylimi, bugun sira kam bo‘lmayapti. Ovsinim bu kabi harakatlari bilan menga oyna tutgandek bo‘ldi. Qo‘shnilar kirganda, yoqtirmay bir-ikki o‘qrayib berganimdan keyin qadami uzilib ketgan edi. Yangi kelinning mulozamatli ekanini ko‘rgach, yana serqatnov bo‘lib qolishdi. Biri ketsa, boshqasi kirib kelardi. Sizning bir odatingiz yaxshi esimda, qo‘shnilaringizni juda yaxshi ko‘rardingiz. To‘shakda ingrab yotgan bo‘lsangiz-da, ular kelishi bilan jonlanib qolardingiz. O‘sha kuni ham Karima opa bilan ancha tetik gaplashib o‘tirgan ekansiz. O‘g‘limni bog‘chaga tashlab uyga qaytdim. Qiya ochiq darvozadan uyga kirib ketayotib, bexos sizlarni gapingiz qulog‘imga chalindi. Sadoqat opa bu ikkinchi keliningiz juda shinavanda chiqdi-da a? Nimasini aytasiz. Kattangizni ortda qoldirib ketdimi deyman-da. — Ie, bu nima deganingiz. Ona ham bolalarini ajratar ekanmi? Ularning ikkisi ham farzandlarim bo‘lsa, birini kam, birini ko‘p ko‘rib bo‘ladimi? Kattasi ham kichigi ham menga birdek mehribon. Bu so‘zlaringiz yuragimga xanjardek sanchildi. O‘shanda mening qilgiliklarimni aytib, yomonlab-yomonlab tashlasangiz bo‘lmasmidi? Axir men siz uchun maqtovga loyiq biror ish qilganim yo‘q-ku. Farzandim dedingiz, farzand bo‘lib nima qilib berdim. Kichik kelinning harakatlari-yu, sizning bu so‘zlaringiz ko‘zimni moshdek ochdi. Lekin bir savol menga tinchlik bermasdi sira. Sizning duolaringizni olishga, xizmatingizni qilishga kech bo‘lmadimikin? Oxirgi vaqtlarda tez-tez shifokor chaqiradigan bo‘lib qoldik. Bir kuni qon bosimingiz oshib ketadi. Yana bir kun etim qaqshayapti, deysiz Shunday vaqtlarda kuningizga kichik keliningiz yaradi. Hali u shifokorga telefon qilgan, hali bunisiga. Dorixanaga chopgan ham o‘sha. Kunduz kunlari erkaklar ishga ketishardi. Malohat esa o‘qishga borishdan avval sizdan hol-ahvol so‘rardi. Agar biroz tobingiz yo‘qlini ko‘rsa, uyda qolardi. Hamma xatolarimni tushunib yetgan, ko‘zim ochilgan bo‘lsa-da, lekin endi sizga mehribonchilik qilishga Malohat izn bermasdi. Nima bo‘lsa o‘zi yugurardi. Meni harakat qilishimga imkon qolmagandi. Holatingiz og‘irlasha boshlagach, o‘qishidan butunlay javob olib kelib, tepangizdan bir qadam ham jilmay o‘tirdi. — Kelinoyijon, oyijonimiz baxtimizga omon bo‘lsinlar-da. Bunaqa mehribon, ko‘ngli ochiq ayolni uchratmagandim. Bunday insonlarning duolari ham ijobat bo‘ladi. Shundan doim bizni duo qiling deganim degan, — deb yaramga qayta-qayta tuz separdi Malohat. Bugun uni aldab-suldab, imtihonlardan qolib ketmang, deb arang o‘qishiga jo‘natdim. To‘g‘rirog‘i, siz bilan biroz bo‘lsa-da yolg‘iz qolgim keldi. Mana hozir tepangizda o‘tiribman. Uxlab yotganingizga termulib, haqiqatan yaxshi inson ekaningizni tushunayapman. O‘rningizda boshqa qaynona bo‘lganida sizga qilgan muomalalarimga sira ham toqat qilmasdi. Bir kunda javobimni berdirib yuborardi. Siz-chi, siz haligacha o‘g‘lilaringizga “Menikidek tilla kelinlar hech kimda yo‘q”, deysiz. Ko‘zlarimga yosh to‘lib, yuragim behuzur bo‘la boshlayapti. O‘zimni tutib tura olmayapman. Achchiq-achchiq yig‘lab ichimdagi alamlarni chiqargim kelayapti. Shu payt ingroq ovozda — Masturaxon, — deganingiz menga bir quvonchli xabardek bo‘lib yangradi. Ko‘zyoshlarimni apil-tapil artib, Labbay, oyijon — deb yoningizga o‘tirdim. Tinchlikmi bolam, nega yig‘ladingiz? Ho‘rligim oshgandan-oshib, unsiz ingrashim qattiq yig‘iga aylanib ketdi. — Oyijon iltimos meni kechiring, ko‘r bo‘lgan ekanman. Iltimos oyijon. Bola ham onasidan kechirim so‘rar ekanmi? Bu nima deganingiz. Unday demang, kechirim so‘raydigan ishning o‘zi yo‘q, — shunday deb meni yumshoqqina bag‘ringizga bosdingiz. Kelin bo‘lib tushganimga olti yil bo‘lib, birinchi marta sizni mahkam quchoqladim. Endi sira qo‘yib yubormayman. Iloyim, mening baxtimga, bizning baxtimizga uzoq umr ko‘ring oyijon!
Категория: HAYOTIY HIKOYALAR \| Теги: Qaynonam
Просмотров: 1736 \| Рейтинг: 5.0/1

Похожие материалы

запомнить
Забыл пароль \| Регистрация

Логин:
Пароль: